Narcose Savannah katten
Zoals bij alle gedomesticeerde katten, zijn bij Savannah katten en andere hybriden (b.v. Bengalen) verschillende narcoseprotocols beschikbaar, afhankelijk van de grootte, het gewicht, de leeftijd en de gezondheidstoestand van de kat en aard en tijdsduur van de ingreep.
De moderne narcose is gebaseerd op de toepassing van drie pijlers: bewustzijnsverlaging, pijnbestrijding en spierverslapping.
Deze 3 pijlers zijn noodzakelijk voor het veilig en verantwoord uitvoeren van verschillende ingrepen, waarbij voor elk van deze 3 pijlers verschillende narcosemiddelen worden gebruikt, elk voor een ander effect, maar soms elkaar ook overlappend of versterkend.
Pre-anesthetisch onderzoek
Niet elke anesthesie is geschikt voor elke patiënt en vaak moet je extra maatregelen (extra zuurstof, waakinfuus) treffen om het zo veilig mogelijk te houden.
In veel gevallen komt het laten slapen van een dier neer op maatwerk. Er wordt een aantal middeltjes met een hele lijst werkingen en bijwerkingen gebruikt. Op die manier kun je een anesthesie krijgen die precies klopt bij die ene patiënt, voor die speciale ingreep.
Op basis van het pre-anesthetisch onderzoek wordt de hoeveelheid en combinatie van middelen gekozen en de eventuele extra maatregelen. Bij het pre-anesthetisch onderzoek wordt gekeken naar diersoort, leeftijd, geslacht, gedrag, alertheid, temperatuur, lichaamsgewicht en voedingstoestand. Hart en longen wordt beluisterd en soms kan bloedonderzoek wenselijk zijn om nier- en leverfunctie te beoordelen.
Narcose
Minimaal 12 uur vasten voor een narcose moet nagestreefd worden en het is belangrijk om de kat voor narcose zo kalm mogelijk te houden. Katten, die erg gestresst zijn, zullen minder goed reageren op het narcosemiddel. De narcose begint met het toedienen van een sedatiemiddel. Hiermee wordt de kat makkelijker voorbereid op de narcose. De kat wordt suf (minder bewustzijn) en slap (spierontspanning).
De sedatie wordt ook gebruikt om bepaalde bijwerkingen van het narcosemiddel te voorkomen. Hierna wordt het narcosemiddel toegediend om een volledige narcose te bereiken.
Op deze manier wordt een narcoseduur van ongeveer 45 minuten bereikt. Indien een langere narcoseduur gewenst is, kan de narcose onderhouden worden via een druppelinfuus of met gasnarcose.
Tijdens de narcose is het noodzakelijk de toestand van de kat voortdurend te monitoren. Dit gebeurt meestal met ooglidreflexen, ademhaling en hartfrequentie. De zuurstofverzadiging kan gemeten worden met een oximeter op de tong, huidplooi of teenkussens. Daarnaast kan een CO2 meting in de uitademingslucht de mate van circulatie controleren, evenals een ECG.
Een veilige uitslaap na de narcose is belangrijk. Een warme omgeving met warmtelamp of warmte mat is vaak noodzakelijk om de dreigende ondertemperatuur ten gevolge van denarcose te voorkomen.
Tenslotte nog dit………..
Savannah katten en andere hybriden hebben, in tegenstelling tot wat sommige fokkers en organisaties soms beweren GEEN aparte narcosemiddelen nodig. Het is een wijdverbreid misverstand dat ketamine bij Savannahs niet gebruikt mag worden.
Mogelijk wordt dit misverstand veroorzaakt door de eigenschappen van Ketamine alleen, maar Ketamine alleen mag nooit als enig middel gebruikt worden, maar moet altijd in combinatie met 1 of 2 andere middelen gebruikt worden.
Ketamine is een bewezen veilig narcosemiddel bij Savannahs (ook bij Servals), wanneer het gebruikt wordt in combinatie met medetomidine ( Sedastart, Domitor etc) of midazolam.
Het grote voordeel van een combinatie van narcosemiddelen is dat de dosering van elk van deze stoffen apart zo laag gehouden kan worden, dat de ongewenste bijwerkingen tot een minimum beperkt worden.
Onderzoek bij servals heeft aangetoond dat de combinatie medetomidine en ketamine als veilig en effectief beschouwd kan worden. Door deze combinatie treedt een vlotte inleiding en uitslaap op. Er werden slecht lichte effecten op de circulatie en ademhaling gezien. Het wakker spuiten met atipamezole gaf een zeer snelle recovery. (Onderzoek door Langan et al. 2000)
Oktober 2020
Rene Keereweer
Carolien Huisman
Dierenkliniek Veendam